Od 2012 r. Tisséo-SMTC, lokalny zarząd transportu miejskiego wspólnoty Grand Toulouse, zachęca przedsiębiorstwa i samorządy zlokalizowane w obszarze miejskim Tuluzy do kontynuowania i rozwijania działań na rzecz zrównoważonej mobilności wśród swoich pracowników. W tym celu powstała nagroda „Trophées Ecomobilité Tisséo”. Każdego roku podczas Europejskiego Tygodnia Mobilności odbywa się oficjalna ceremonia przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie mobilności miejskiej pracowników. Sama nagroda jest unikalnym dziełem sztuki zaprojektowanym przez lokalnego artystę z okazji konkursu.
Od ponad 30 lat populacja obszaru metropolitalnego Tuluzy znacząco się rozrastała (od 10 000 do 15 000 nowych mieszkańców w każdym roku), co skutkowało znaczącą eksurbanizacją. Liczba przejazdów komunikacją miejską wzrosła o 80% między 2006 r. (89 mln) a 2013 r. (170 mln), co w tej kategorii przeniosło Tuluzę z siódmego na czwarte miejsce w skali całego kraju. Dziś każdego dnia z usług Tisséo-SMTC korzysta 700 000 osób. Dla porównania w 2006 r. liczba ta wynosiła 500 000.
Mimo że rezultaty te są bardzo zachęcające z perspektywy transportu publicznego, dominującą pozycję wciąż zajmują prywatne samochody. W planie zrównoważonej mobilności miejskiej (SUMP) Tuluzy zarządzanie mobilnością zostało uznane za element o kluczowym znaczeniu dla zmiany zachowań związanych z mobilnością, zaraz obok dalszej rozbudowy sieci transportu. Jedno z działań wiąże się bezpośrednio z nagradzaniem instytucji przez przyznawanie „znaku jakości” symbolizującego zobowiązanie do rozwijania mobilności miejskiej.
Główne cele przyznawania tego znaku to ocena lokalnych projektów Planów Mobilności w Miejscu Pracy (PMMP), promowanie inicjatyw firm i samorządów, a także zachęcanie organizacji realizujących PMMP do kontynuowania wysiłków oraz wznowienia projektów, które zostały tymczasowo wstrzymane.
Aby stworzyć atrakcyjną nagrodę, Tisséo-SMTC powołał komitet techniczny składający się z lokalnych partnerów, w tym:
- lokalnych członków Tisséo-SMTC;
- Izby Handlowej;
- francuskiej Agencji Ochrony Środowiska i Zarządzania Energią (ADEME);
- Regionalnej Agencji Zrównoważonego Rozwoju (ARPE);
- Narodowego Towarzystwa Kolei Francuskich (SNCF); oraz
- Ośrodka Badań i Wiedzy Fachowej w Dziedzinie Ryzyka, Środowiska, Mobilności oraz Planowania Przestrzennego w Miastach i Wsiach (CEREMA).
Każdego roku zasady konkursu są analizowane w celu lepszego dostosowania procesu wyboru i podniesienia jakości przyszłych edycji. W pierwszym roku utworzono panel przedstawicieli lokalnych organizacji. Metodologia oceny zakładała podział na dwa obszary: w pierwszej kolejności przetestowanie siatki oceny stworzonej na potrzeby przyznawania znaku, jak również wspólne warsztaty poświęcone komunikacji i marketingowi, mające na celu określenie nazwy i tożsamości wizualnej znaku/nagrody. Następnie przeprowadzenie podczas Francuskiego Tygodnia Zrównoważonego Rozwoju (od 1 do 7 kwietnia) internetowej ankiety pracowniczej sprawdzającej gotowość do wsparcia inicjatywy.
Ogólna procedura wygląda następująco: co rok Tisséo-SMTC ogłasza wezwanie do udziału w konkursie i zbiera zgłoszenia od organizacji. Wnioski są przyjmowane przez okres dwóch miesięcy. W celu uproszczenia procedury zgłoszeń dla firm i samorządów powstał specjalny przewodnik, który jest aktualizowany w każdym roku.
Jury składające się z polityków i urzędników obraduje przez okres lata. Ich decyzje są oparte na siatce oceny specjalnie stworzonej na potrzeby konkursu. Organizacjom przyznawane są trzy nagrody (złota, srebrna i brązowa). Przewidziano też rozmaite nagrody za promowanie alternatyw dla jazdy prywatnymi samochodami, np. bezpłatne zapisy do systemu grupowych dojazdów Tisseo, warsztaty rowerowe, szkolenia z zakresu zarządzania mobilnością, kursy bezpieczeństwa drogowego dla pracowników oraz darmowe karty na przejazdy środkami transportu publicznego.
Na koniec podczas Europejskiego Tygodnia Mobilności w urzędzie miasta organizowana jest ceremonia przyznania nagród oraz wręczenia trofeum będącego unikalnym dziełem sztuki zaprojektowanym przez lokalnego artystę. Nagroda jest ważna przez okres dwóch lat, po czym firmy i samorządy mogą ponownie zgłaszać swoje kandydatury.
W pierwszym konkursie z 2012 r. wzięły udział duże firmy zatrudniające ponad 500 pracowników. Druga edycja była poświęcona PMMP na poziomie międzyfirmowym (PDIE – Plan de Déplacements InterEntreprise). Na potrzeby tego konkursu powstała specjalna siatka oceny. W trzeciej edycji na wezwanie do udziału odpowiedziały małe i średnie przedsiębiorstwa.
Łącznie od 2012 r. wpłynęło ponad 31 zgłoszeń, a nagrodzonych zostało 25 firm. W kolejnych edycjach złoto wygrywały: Thalès Alenia Space (2012 r.), PDIE 'TOP' (2013 r.) i l’INRA (2014 r.). Jednak w konkursie zorganizowanym w 2014 r. wzięło udział mniej organizacji. Aby zwiększyć zainteresowanie imprezą, na 2015 r. przygotowane zostaną nowe propozycje.
Jednym z pierwszych wyzwań było pozyskanie lokalnych partnerów w celu zdobycia ich wsparcia. Kolejnym było zaangażowanie firm i samorządów od początku procesu w celu ułatwienia akceptacji projektu i zapewnienia napływu zgłoszeń. Co rok podejmowane są starania mające na celu zachęcenie firm i samorządów do udziału w konkursie.
Jest to także jedno z wyzwań, z jakimi Tisséo-SMTC musi się zmierzyć w każdym roku: znaleźć wystarczającą liczbę firm i samorządów działających na rzecz zrównoważonej mobilności miejskiej, które zgłoszą swoje działania. Niezwykle ważne jest kontaktowanie się z organizacjami na kilka miesięcy przed ogłoszeniem wezwania, aby zachęcić je do składania wniosków.
Aby przełamać tę barierę i zwiększyć atrakcyjność ceremonii wręczenia nagród, podczas edycji 2015 zorganizowana zostanie trwająca pół dnia specjalna konferencja z udziałem prominentnego przedstawiciela mediów znanego z działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Po zakończeniu tej konferencji odbędzie się ceremonia wręczenia nagród. Liczba nagród zostanie zmniejszona do jednej złotej, jednej srebrnej, jednej brązowej, jednej PDIE i jednej specjalnej. Poprawie ulegnie jakość nagród.
Podobną inicjatywę można wdrażać głównie w miastach i samorządach promujących PMMP lub plany dojazdu do pracy na obszarze miejskim. Nagrody za zobowiązania w dziedzinie zrównoważonej mobilności są dobrym sposobem zacieśnienia więzi z tymi podmiotami, które mogą wpływać na zmiany zachowań związanych z mobilnością w miastach.
| Załącznik | Wielkość |
|---|---|
 Trophées Ecomobilité Tisséo Rules for candidates (FR) | 114.39 KB |
| Trophées Ecomobilité Tisséo Guide for candidates (FR) | 1011.62 KB |